Στοματική υγιεινή & ομοιοπαθητική: Ποια συστατικά να αποφεύγω;
Στοματική Υγιεινή είναι η φροντίδα της στοματικής κοιλότητας. Στόχος είναι τα δόντια, τα ούλα, η γλώσσα, ο βλεννογόνος του στόματος να μην έχουν φλεγμονές, τερηδόνα, κακοσμία. Έτσι και η γενική υγεία του οργανισμού μας δεν θα υπονομεύεται και τοπικά δεν θα μας κάνουν να υποφέρουμε ή να νοιώθουμε άβολα.
Τη Στοματική Υγιεινή μπορούμε να τη χωρίσουμε σε δύο σκέλη. Το ένα είναι αυτό που ο κάθε ένας το κάνει μόνος του και το άλλο είναι η επίσκεψη στον οδοντίατρο.
Το πρώτο μέρος περιλαμβάνει τη καθημερινή φροντίδα από το ίδιο το άτομο: πολύ καλό πλύσιμο τουλάχιστον δύο φορές την ημέρα, χρήση στοματικού διαλύματος, χρήση οδοντικού νήματος και όποιες ιδιαίτερες οδηγίες του έχουν δοθεί από τον οδοντίατρό του.
Τα άτομα που κάνουν ομοιοπαθητική πρέπει να προσέξουν ιδιαίτερα τα συστατικά που περιέχονται στα προϊόντα αυτά. Πολλές φορές είτε για εμπλουτισμό της γεύσης είτε για καλύτερα αποτελέσματα στη καταπολέμηση φλεγμονών, περιέχουν φυσικές και χημικές ουσίες που αντεδείκνυνται στη ομοιοπαθητική.
Γιατί αντεδείκνυνται; Επειδή υπάρχει κίνδυνος αντιδότησης του ομοιοπαθητικού φαρμάκου από αυτές. Δηλαδή μείωσης ή ακύρωσης της δράσης του.
Όταν ένας ομοιοπαθητικός γιατρός στέλνει τον ασθενή του σε ομοιοπαθητικό οδοντίατρο είναι γιατί θέλει να διαφυλάξει τη θεραπεία του. Ο ομοιοπαθητικός οδοντίατρος προσέχει να χρησιμοποιήσει όσο το δυνατό λιγότερες ουσίες ή προσπαθεί να αντικαταστήσει κάποιες από αυτές ώστε να μην αντιδοτηθεί το ομοιοπαθητικό .
Λέμε όσο το δυνατόν, γιατί ανάλογα με την οξύτητα του προβλήματος με το οποίο προσήλθε ο ασθενής, κάποιες φορές είμαστε αναγκασμένοι να χρησιμοποιήσουμε αλλοπαθητικά φάρμακα όπως τα αντιβιοτικά κ.λ.π.
Ποιες είναι οι φυσικές ή χημικές ουσίες που ο οδοντίατρος δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιήσει γιατί αντιδοτούν το ομοιοπαθητικό φάρμακο του ασθενή;
Η πιο γνωστή σε όλους μας ουσία που χρησιμοποιείται στο οδοντιατρείο και θεωρούμε ότι αντιδοτεί είναι η ευγενόλη. Είναι το γνωστό σε όλους γαρυφαλέλαιο το οποίο χρησιμοποιείται για τις αναλγητικές και αντισηπτικές του ιδιότητες .
Πότε αντιδοτεί; Επειδή οι ποσότητες που χρησιμοποιούνται είναι ελάχιστες και επομένως δεν δικαιολογείται η αντιδότηση, εξαρτάται από το επίπεδο υγείας του ασθενή. Σε έναν ασθενή που το επίπεδο Υγείας του είναι χαμηλό, είναι εύκολο να γίνει αντιδότηση ακόμη και με μικρές ποσότητες. Σε έναν άλλον που το επίπεδο Υγείας του είναι υψηλό είναι πολύ πιο δύσκολο να παραχθεί αντιδότηση.
Ο κος Βυθούλκας έχει ορίσει τα επίπεδα Υγείας μας σε τέσσερις ομάδες που η κάθε μια έχει τρία επίπεδα. Μιλά επομένως για 12 επίπεδα υγείας στα οποία μπορούμε να κατατάξουμε τους ασθενείς μας. Αυτό μας βοηθά να βγάλουμε χρήσιμα συμπεράσματα ως προς τη δυναμοποίηση του φαρμάκου που χορηγούμε και ως προς την πορεία της θεραπείας.
Ένα άλλο σημείο που πρέπει να προσέξουμε, είναι η συχνότητα με την οποία ο ίδιος ο ασθενής χρησιμοποιεί την ευγενόλη. Πολλές φορές αγοράζει το σκεύασμα με πρωτοβουλία του από το φαρμακείο και το χρησιμοποιεί για να ανακουφιστεί μέχρι να πάει στον οδοντίατρο.
Πρέπει επίσης να δίνουμε προσοχή και να ελέγχουμε τα συστατικά των οδοντοκρεμών και στοματικών διαλυμάτων που χρησιμοποιούμε για μερική αντισηψία πριν την οδοντιατρική πράξη. Κάποια από αυτά τα προϊόντα, με τα οποία ο ασθενής φροντίζει τη στοματική του υγιεινή, περιέχουν μεγάλες ποσότητες ουσιών που απαγορεύονται στην ομοιοπαθητική όπως η μέντα. Υπάρχουν προϊόντα στοματικής υγιεινής που είναι φιλικά στην ομοιοπαθητική και είναι σημαντικό να τα χρησιμοποιούμε. Αυτά τα προϊόντα θα πρέπει να περιέχουν συστατικά όπως υδροξιαπατήτης που βοηθά στη φυσική επισμάλτωση, φαιοφύκη που προστατεύει από τις αιμορραγίες των ούλων καθώς και ροδόδενδρο το οποίο βοηθά στις περιπτώσεις ουλίτιδας και περιοδοντίτιδας.
Ένα άλλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε στο οδοντιατρείο είναι οι οξείες περιπτώσεις στις οποίες ενδείκνυται αντιβίωση. Όταν έρχεται κάποιος με οξύ οδοντοφατνιακό απόστημα, ναι μεν χορηγούμε ομοιοπαθητικά φάρμακα αλλά μερικές φορές δεν έχουμε την πολυτέλεια να περιμένουμε. Σε συνεννόηση πάντα με τον ομοιοπαθητικό γιατρό του ασθενή αναγκαζόμαστε να δώσουμε αλλοπαθητικό φάρμακο.
Κάποιες άλλες ουσίες που ενδέχεται να προκαλούν αντιδότηση είναι οι χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται για τη λεύκανση των δοντιών, κυρίως αυτές που μπαίνουν μέσα σε ειδικά δισκάρια που τα φοράει ο ασθενής κατά τη διάρκεια του ύπνου. Δεν έχουμε ακόμα εμπεριστατωμένες μελέτες για το θέμα αυτό. Το κυριότερο όμως είναι ότι γίνεται μεγάλη απορρόφηση των χημικών, λευκαντικών αυτών ουσιών από το βλεννογόνο του στόματος. Λόγω της μεγάλης αιμάτωσης που έχει ο βλεννογόνος του στόματος γίνεται άμεση και ταχύτητα διοχέτευση των ουσιών στο αίμα. Επίσης, οι ουσίες αναμιγνύονται με το σάλιο και ο ασθενής καταπίνει ένα μεγάλο μέρος αυτών.
Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας, στον οποίο δεν έχουμε δώσει ιδιαίτερη σημασία μέχρι τώρα είναι ο φόβος για τον οδοντίατρο. Ένας φόβος αρχέγονος, με την έννοια ότι δεν μπορεί να τον ελέγξει και δεν μπορεί να τον εκφράσει, να τον βάλει σε λόγια. Μπορεί να είναι και τρόμος. Υπάρχουν άτομα που λιποθυμούν μόλις καθίσουν πάνω στην οδοντιατρική καρέκλα. Άλλοι ιδρώνουν πάρα πολύ, άλλοι τρέμουν ή έχουν ταχυκαρδία.
Προσπαθώντας να δικαιολογήσουμε το γεγονός αυτό λέμε ότι μπορεί να οφείλεται σε τραυματικές εμπειρίες της παιδικής ηλικίας. Ό,τι μπορεί να πόνεσε όταν πήγε σε οδοντίατρο ή να αντιμετωπίστηκε με σκληρό τρόπο. Ή ό,τι μπορεί να ενσωμάτωσε ακούσματα μεγαλύτερων που περιέγραφαν τις συνθήκες και τον πόνο που εκείνοι ένοιωσαν όταν χρειάστηκε να φτιάξουν τα δόντια τους.
Στις σημερινές γενιές ναι μεν αυτά δεν ισχύουν, όμως ο φόβος μπορεί να συνεχίζει να υπάρχει .
Από έρευνες που οι ψυχολόγοι στην Αμερική έχουν κάνει, βγήκε το συμπέρασμα ότι το πρώτο όργανο που αντιλαμβάνεται ο ανθρώπινος οργανισμός ότι είναι απαραίτητο για τη συντήρησή του στη ζωή είναι το στόμα. Η αντίληψη αυτή καταγράφεται από τη νηπιακή ηλικία γιατί με αυτό γίνεται η πρόσληψη της τροφής. To τμήμα του ανθρώπινου εγκεφάλου που κάνει την διεργασία αυτή είναι το κατώτερο. Έτσι, η καταγραφή υποχωρεί στο υποσυνείδητο και εκφράζεται σαν ένστικτο.
Ανοίγοντας το στόμα στον οδοντίατρο ο ασθενής και μη έχοντας αντίληψη και εικόνα του τι ακριβώς κάνει, το ένστικτο του κινδύνου αναδύεται. Το καλύτερο αντίδοτο σε αυτό είναι να δημιουργείται ένα κλίμα εμπιστοσύνης γιατί δρα κατευναστικά στο ψυχισμό του.
Τα έντονα συναισθήματα όπως ο φόβος, ταράζουν τον οργανισμό σε όλα τα επίπεδα. Το νοητικό δεν μπορεί να σκεφτεί, το συναισθηματικό βρίσκεται υπό το κράτος του πανικού, το φυσικό τρέμει, έχει ταχυκαρδία ή αρρυθμία. Σε αυτές τις ακραίες καταστάσεις το πιθανότερο είναι να έχουμε αντιδότηση του ομοιοπαθητικού φαρμάκου.
Ο ομοιοπαθητικός οδοντίατρος σε συνεννόηση πάντα με τον θεράποντα ομοιοπαθητικό, αντιμετωπίζει τις περιπτώσεις αυτές σαν οξύ περιστατικό. Λαμβάνουμε υπ’ όψιν τα έντονα συμπτώματα που παρουσιάζει ο κάθε ένας, και αντίστοιχα δίνουμε το ομοιοπαθητικό που χρειάζεται. Αφού δοθεί το φάρμακο, περιμένουμε 5-10 λεπτά να λειτουργήσει. Έτσι, όταν ξεκινά η καθαυτή οδοντιατρική εργασία, ο ασθενής έχει ηρεμήσει σε μεγάλο ποσοστό και ο κίνδυνος της αντιδότησης από την συναισθηματική ένταση μειώνεται και η θεραπεία ολοκληρώνεται πιο εύκολα.
Βιβλιογραφία
- Eρικ βαν Ουένσελ και Γιώργος Βυθούλκας, Levels of Health: Practical Applications and cases,2010
- Laura Beaton, Ruth Freeman and Gerry Humhpris, Why are people afraid of the dentist? Observations and Explanations
- Med Princ Pract. 2014 Jul; 23 (4): 295-301. Published online 2013 Dec 20 (doi: 10.1159/000357223 PMCID: PMC5586885)