Δεν είναι μόνο η κούραση και η έλλειψη ύπνου που μας προκαλούν τάση υπνηλίας και ατονίας μέσα στη μέρα, δυσκολεύοντάς μας να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις της καθημερινότητας. Η απάντηση για τα βαριά μας βλέφαρα μπορεί να κρύβεται και σε άλλες αιτίες που «σε πρώτη ανάγνωση» δεν φαίνεται να συσχετίζονται με την υπνηλία.
Υπνηλία: λόγοι που ίσως δεν φανταζόμαστε
Υπερβολικό, χρόνιο άγχος
Ναι μεν το έντονο στρες δημιουργεί το αντίθετο της υπνηλίας, δηλαδή μία αίσθηση έντασης που μας κρατάει σε εγρήγορση, ωστόσο έρευνες* λένε ότι το χρόνιο άγχος μπορεί να μας προκαλέσει σωματική εξάντληση. Καθώς το σώμα μπαίνει σε αυτό που οι ειδικοί ονομάζουν flight-or-fight mode, οι «ορμόνες του στρες» κυριεύουν το σώμα εξουθενώνοντάς το, με συνέπεια αυτής της κούρασης μία αίσθηση υπνηλίας. Επιπλέον, το έντονο άγχος συχνά «γεννά» την ανάγκη για ύπνο, ως «διέξοδο» σε περιόδους δύσκολα διαχειρίσιμες ψυχολογικά. Στην περίπτωση αυτή, η καθοδήγηση ενός ειδικού ψυχικής υγείας, μπορεί να βοηθήσει και στο κομμάτι της αντιμετώπισης της υπνηλίας, στοχεύοντας στις ψυχολογικές αιτίες που την προκαλούν.
Έλλειψη σωματικής δραστηριότητας
Η καθιστική ζωή φέρνει αδράνεια και η αδράνεια φέρνει περισσότερη υπνηλία. Αντίθετα, όταν ενεργοποιούμαστε μέσω της άσκησης, ο εγκέφαλός μας οξυγονώνεται περισσότερο, εκκρίνει ενδορφίνες που προκαλούν ευφορία και μπαίνει σε ρυθμό ευεξίας, τουλάχιστον για κάποια ώρα μετά την άθληση, καταπολεμώντας έστω και παροδικά την τάση υπνηλίας. Κάτι που πάντα μας βοηθά να «ξυπνήσουμε» και να καταπολεμήσουμε τη νωχελικότητα, είναι λίγο περπάτημα στη λιακάδα, πάντα με την κατάλληλη αντηλιακή προστασία, ώστε να αποκτήσουμε ενέργεια, απολαμβάνοντας τις ευεργετικές ιδιότητες του ήλιου στην τόνωση του οργανισμού.
Αφυδάτωση
Όταν δεν πίνουμε αρκετό νερό, τα όργανά μας χρειάζεται να «δουλέψουν» περισσότερο, προκαλώντας μία γενικότερη καταβολή δυνάμεων στο πλαίσιο της οποίας εμφανίζεται και υπνηλία. Κάνουμε ό, τι μπορούμε για να μην παραλείπουμε να ενυδατωνόμαστε: έχουμε ένα μπουκαλάκι με νερό πάντα μαζί μας στην τσάντα, βάζουμε υπενθυμίσεις στο κινητό ή χρησιμοποιούμε ακόμα και τις διαθέσιμες εφαρμογές στο smartphone!
Ο φαύλος κύκλος του καφέ
Τις στιγμές που τα βλέφαρα βαραίνουν, η πιο συνήθης κίνηση που κάνουμε γιατί πιστεύουμε πως θα βοηθήσει, είναι να πιούμε έναν καφέ. Αν όμως ο ένας καφές δεν φέρει αποτέλεσμα, οι κούπες καφεΐνης αυξάνονται μέσα στη μέρα. Τελικά, από την υπερβολική κατανάλωση καφέ, αντί να νικήσουμε την υπνηλία, η υπερδιέγερση που μας προκαλείται δημιουργεί αϋπνία και την επόμενη μέρα η τάση υπνηλίας μας υπερπολλαπλασιάζεται! Πίνοντας τους καφέδες μας με μέτρο, μπορούμε και να αποφύγουμε τα συμπτώματα υπερέντασης και να καταπολεμήσουμε την τάση υπνηλίας.
Θα σου αρέσει σίγουρα:
Πρακτικές συμβουλές για να αποφύγουμε την υπνηλία
- Τηρούμε μία όσο το δυνατόν σταθερή ρουτίνα επαρκούς και ποιοτικού ύπνου.
- Αποφεύγουμε τη χρήση οθονών, πριν κοιμηθούμε, γιατί αντί να μας χαλαρώνουν, μας «ξυπνούν» και η έλλειψη ύπνου θα φέρει μεγαλύτερη υπνηλία την επομένη.
- Αποφεύγουμε τα μεγάλα και βαριά γεύματα που επιτείνουν την τάση υπνηλίας και προτιμάμε πολλά μικρά γεύματα μέσα στη μέρα.
- Βεβαιωνόμαστε ότι κάνουμε μία ισορροπημένη διατροφή που μας προσφέρει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά στοιχεία για ενέργεια και ευεξία.
- Απασχολούμαστε με δραστηριότητες που δεν μας φέρνουν νωχελικότητα.
Συμβουλευόμαστε πάντα τον γιατρό μας, για να διερευνήσουμε αν η υπνηλία μας συνδέεται με έλλειψη βιταμινών ή ύπαρξη εγκυμοσύνης ή κάποια άλλη ιατρική κατάσταση και συνεχίζουμε την καθημερινότητά μας με ενέργεια και ευεξία.
*Associations of fatigue to work-related stress, mental and physical health in an employed community sample, D. M. Rose, A. Seidler, M. Nübling, U. Latza, E. Brähler, E. M. Klein, J. Wiltink, M. Michal, S. Nickels, P. S. Wild, J. König, M. Claus, S. Letzel, and M. E. Beutel, National Library of Medicine, USA.
