Η ψωρίαση είναι μια φλεγμονώδης αυτοάνοση δερματοπάθεια που μπορεί να προσβάλλει έως και το 3% του γενικού πληθυσμού. Είναι μια γενετική δερματική νόσος που επηρεάζει περίπου 125 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως. Περίπου δε οι μισοί ασθενείς αναπτύσσουν ψωρίαση του τριχωτού της κεφαλής. Αξίζει να σημειωθεί πως συναντάται περίπου στον ίδιο βαθμό και στα δύο φύλα, ενώ παρατηρείται σε όλες τις ηλικίες. Εμφανίζεται πιο συχνά στην καυκάσια φυλή. Οι ασθενείς που εμφανίζουν το εν λόγω δερματικό νόσημα χαρακτηρίζονται, χωρίς αμφιβολία, από μία γενετική προδιάθεση και με την επίδραση ορισμένων εκλυτικών παραγόντων λαμβάνει χώρα μία ανοσολογική απόκριση που οδηγεί στην εκδήλωση της νόσου. Είναι σημαντικό και πρέπον να ξεκαθαρισθεί κατηγορηματικά πως δεν πρόκειται για ένα μεταδοτικό δερματικό νόσημα.
Αιτίες και παράγοντες κινδύνου
Τα κύτταρα που αποτελούν την επιδερμίδα (κερατινοκύτταρα), υπό φυσιολογικές συνθήκες, ανανεώνονται κάθε 28-30 ημέρες, αλλά σε άτομα με ψωρίαση, αυτή η διαδικασία διαρκεί περίπου 7 ημέρες. Η ανεξέλεγκτη λοιπόν συσσώρευση κερατινοκυττάρων προκαλεί τον σχηματισμό των τυπικών πλακών που χαρακτηρίζουν το συγκεκριμένο δερματικό νόσημα. Όμως, σε συνδυασμό με τα γενετικά αίτια, πολύ συχνά χρειάζονται ένα ή περισσότερα ερεθίσματα για να εκδηλωθεί η εν λόγω δερματοπάθεια, με χαρακτηριστικά παραδείγματα: τα ηλιακά εγκαύματα ή τα δήγματα εντόμων. Καθοριστικό ρόλο διαδραματίζουν και ορισμένοι προδιαθεσικοί παράγοντες, όπως ο πιθανός τραυματισμός του υγιούς δέρματος, οι βακτηριακές λοιμώξεις, ιδίως δε από τον β-αιμολυτικό στρεπτόκοκκο, καθώς και η συστηματική χορήγηση διαφόρων φαρμακευτικών σκευασμάτων. Στο σημείο αυτό αξίζει να τονισθεί πως σημαίνοντα ρόλο διαδραματίζει και η έντονη αλλά και συνεχής συναισθηματική φόρτιση.
Ποια είναι τα συμπτώματα της ψωρίασης του τριχωτού της κεφαλής;
Η ψωρίαση του τριχωτού της κεφαλής χαρακτηρίζεται από τον σχηματισμό ερυθρών πλακών με έντονη λευκωπή απολέπιση οι οποίες είναι σαφώς ορατές. Αξίζει να σημειωθεί πως οι πλάκες αυτές συχνά προσβάλλουν το μέτωπο, την περιοχή του αυχένα, καθώς και την οπίσθια επιφάνεια των αυτιών. Δεδομένης της φλεγμονώδους φύσης των δερματικών αυτών βλαβών, σε πολλές περιπτώσεις ο ασθενής εμφανίζει κνησμό ή αίσθημα καύσου.
Θεραπευτική προσέγγιση
Τα τοπικά κορτικοστεροειδή: αποτελούν την κατ’ εξοχήν τοπική θεραπεία για την προσωρινή αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της ψωρίασης του τριχωτού της κεφαλής. Διατίθενται με τη μορφή αφρού, σαμπουάν ή τζελ. Επίσης σε συνδυασμό με την βιταμίνη D τα δύο αυτά συστατικά δρουν σε συνέργεια, περιορίζοντας προσωρινά τον σχηματισμό πλακών. Στις τοπικές θεραπείες σημαντική θέση έχουν και οι κερατολυτικοί παράγοντες: όπως το σαλικυλικό οξύ που διατίθενται σε διαφορετικές μορφές και εγγυώνται καλύτερη διείσδυση των θεραπειών που βασίζονται σε κορτικοστεροειδή. Οι αλοιφές που βασίζονται σε φυσικά έλαια, όπως π.χ. θείο, ανθραλίνη, ανακουφίζουν προσωρινά από τα συμπτώματα.
Στις συστηματικές θεραπείες εξέχουσα θέση έχουν τα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, όπως π.χ. η κυκλοσπορίνη που περιορίζουν την υπερδραστηριότητα των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος, καθώς και οι σύγχρονες στοχευμένες βιολογικές θεραπείες, οι οποίες είναι σε θέση να εξουδετερώσουν τη φλεγμονώδη δράση ορισμένων μορίων που συμβάλλουν σε σημαντικό βαθμό στην υπερ-ενεργοποίηση του ανοσοποιητικού συστήματος.
Θα σου αρέσει σίγουρα:
Τέλος ο ασθενής πρέπει να γνωρίζει πως ένας καλός τρόπος ζωής, χωρίς υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και καπνού, καθώς και η προσεκτική εφαρμογή δερμοκαλλυντικών σκευασμάτων με κερατολυτική συμβάλλουν με τη σειρά τους στην ικανοποιητική διαχείριση της νόσου, σε συνδυασμό με τις πολλαπλές θεραπευτικές επιλογές με βάση πάντα την κρίση και την αξιολόγηση του κλινικού δερματολόγου.
Αλέξιος Ζάρρας , Δερματολόγος Αφροδισιολόγος , Επιστημονικός Συνεργάτης Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός , Α΄ Πανεπιστημιακή Δερματολογική Κλινική, ΕΚΠΑ
Βιβλιογραφία
- Δερματολογία – Αφροδισιολογία / Χριστίνα Αντωνίου – Ανδρέας Κατσάμπας
- Θεραυπετική των Δερματικών Νοσημάτων/ Αδρέας Κατσάμπας, Torello Lotti
- Mayo Clinic / 2023
