Άφθες στα ούλα: Αντιμετώπιση & αίτια

Η αφθώδης στοματίτιδα, γνωστή και ως αφθώδη έλκη, είναι επώδυνες, επιπολής πληγές που μπορούν να αναπτυχθούν στα ούλα και τη γλώσσα, καθώς και στο εσωτερικό της παρειάς και των χειλιών. Αν και είναι ένα σύνηθες στοματικό εύρημα, η ακριβής αιτία των άφθεων δεν είναι πάντα ξεκάθαρη και μπορεί να εξελιχθεί σε αρκετά ενοχλητικό και επώδυνο πρόβλημα. Οι πιο κοινές αιτίες της αφθώδους στοματίτιδας είναι:

1. Τραύμα ή τραυματισμός. Μία από τις συνηθέστερες αιτίες των πληγών είναι το τραύμα ή ο τραυματισμός στο στόμα. Αυτό μπορεί να συμβεί από δάγκωμα (δήξη)του εσωτερικού της παρειάς! Η αντιμετώπιση του προβλήματος γίνεται με βούρτσισμα με μαλακή οδοντόβουρτσα και χρήση ειδικής επουλωτικής γέλης που θα επανορθώσει τη φυσική βλάβη στους στοματικούς ιστούς. Αυτές οι πληγές, γνωστές ως δευτερεύουσες πληγές, είναι συνήθως μικρές και επουλώνονται από μόνες τους μέσα σε μία ή δύο εβδομάδες.

2. Στρες. Το στρες και το άγχος μπορούν να αποδυναμώσουν το ανοσοποιητικό σύστημα, καθιστώντας το σώμα πιο ευαίσθητο σε διάφορα ζητήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένων των αφθών. Οι πληγές που προκαλούνται από το στρες τείνουν να είναι μεγαλύτερες και πιο επώδυνες από τις δευτερεύουσες.

3. Διατροφικές συνήθειες. Ορισμένες τροφές, όπως όξινες ή πικάντικες, μπορεί να προκαλέσουν άφθες σε ορισμένα άτομα. Εάν παρατηρήσουμε ένα μοτίβο ανάπτυξης αφθών, μετά από την κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών, η λύση είναι να τις αποφύγουμε ώστε να διαπιστώσουμε εάν θα επιτύχουμε την αποφυγή περαιτέρω εστιών.

4. Διατροφικές ελλείψεις. Η έλλειψη απαραίτητων θρεπτικών συστατικών, όπως η βιταμίνη Β12, ο σίδηρος και το φολικό οξύ, μπορεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη αφθώδους στοματίτιδας. Η διατήρηση μιας ισορροπημένης διατροφής και πιθανώς η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη αυτών των ελλείψεων και να μειώσει την πιθανότητα εμφάνισης άφθων.

5. Ορμονικές αλλαγές. Οι ορμονικές διακυμάνσεις, ιδιαίτερα στις γυναίκες κατά τη διάρκεια του έμμηνου κύκλου τους, μπορεί μερικές φορές να οδηγήσουν σε άφθες. Αυτές οι πληγές είναι γενικά προσωρινές και υποχωρούν από μόνες τους.

6. Αυτοάνοσες διαταραχές. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι άφθες μπορεί να σχετίζονται με αυτοάνοσες καταστάσεις όπως η νόσος του Crohn ή η κοιλιοκάκη. Η διαχείριση της υποκείμενης αυτοάνοσης πάθησης μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της συχνότητας των εστιών του ερεθισμού.

Συμβουλές για την αντιμετώπιση της αφθώδους στοματίτιδας:

1. Στοματική ανακούφιση από τον πόνο

– Τα από του στόματος τζελ ή αλοιφές χωρίς ιατρική συνταγή μπορούν να προσφέρουν προσωρινή ανακούφιση από τον πόνο που σχετίζεται με τις άφθες.

– Η αποφυγή της χρήσης προϊόντων με αλκοόλ, βοηθούν στο να μην επιδεινώσουν τον πόνο.

2. Στοματικές εκπλύσεις

-Στοματικές πλύσεις με εξειδικευμένα διαλύματα. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της φλεγμονής και στην επιτάχυνση της διαδικασίας επούλωσης.

-Μπορούμε να επιλέξουμε και στοματικά διαλύματα χωρίς συνταγή γιατρού που έχουν σχεδιαστεί για την ανακούφιση από τον ερεθισμό και προσφέρουν ανακούφιση.

3. Τοπικά φάρμακα

– Τα συνταγογραφούμενα τοπικά κορτικοστεροειδή μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πιο σοβαρές και επίμονες άφθες.

– Τοπικοί αντιμικροβιακοί παράγοντες, όπως ο νιτρικός άργυρος, μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν σε ορισμένες περιπτώσεις.

4. Διατροφικές αλλαγές

– Αποφεύγονται τροφές που μπορεί να προκαλέσουν άφθες, όπως όξινα και πικάντικα τρόφιμα.

– Διατηρούμε μια ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε βασικές βιταμίνες και μέταλλα, για να μειώσουμε τον κίνδυνο διατροφικών ελλείψεων.

5. Διαχείριση άγχους

– Η εξάσκηση τεχνικών μείωσης του στρες όπως η γιόγκα, ο διαλογισμός ή οι ασκήσεις βαθιάς αναπνοής, μπορούν  να βοηθήσουν στην πρόληψη των παθήσεων που προκαλούνται από το στρες.

6. Σωστή στοματική υγιεινή

– Χρησιμοποιούμε μια οδοντόβουρτσα με μαλακές τρίχες, για να ελαχιστοποιήσουμε το τραύμα στους στοματικούς ιστούς.

Βουρτσίζουμε τα δόντια με τη συγκεκριμένη τεχνική που μας έδειξε ο οδοντίατρός μας, χωρίς έντονες και βίαιες κινήσεις. Οι ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες με σένσορα, είναι απολύτως ενδεδειγμένες για το σωστό βούρτσισμα. Χρησιμοποιούμε οδοντικό νήμα, για να καθαρίζουμε σωστά, και αποφεύγουμε τον τραυματισμό των ούλων και της γλώσσας.

7. Νάρθηκες βρουξισμού

– Εάν οι άφθες είναι υποτροπιάζουσες λόγω του νυχτερινού τριξίματος των δοντιών (βρουξισμός), μπορεί να συνιστάται η χρήση προστατευτικού νάρθηκα για την αποφυγή του βρουξισμού την ώρα του ύπνο.

8. Συνταγογραφούμενα φάρμακα

– Σε περιπτώσεις σοβαρών ή χρόνιων περιπτώσεων, φάρμακα όπως κορτικοστεροειδή από το στόμα ή φάρμακα που ρυθμίζουν το ανοσοποιητικό είναι η λύση επιλογής μας.

9. Σπιτικές θεραπείες

– Μερικά άτομα βρίσκουν ανακούφιση από φυσικές θεραπείες όπως τζελ αλόης βέρα ή πάστα μαγειρικής σόδας που εφαρμόζονται απευθείας στον ερεθισμό.

– Τα παγωμένα αντικείμενα, όπως τα τσιπς ή τα παγάκια μπορούν να βοηθήσουν να μουδιάσουν την περιοχή και να μειώσουν τον πόνο προσωρινά.

10. Χρόνος και υπομονή

– Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι πληγές θα επουλωθούν από μόνες τους μέσα σε μία ή δύο εβδομάδες. Είναι σημαντικό να τους δώσετε χρόνο να επουλωθούν φυσικά.

Μεγάλη ανακούφιση στην αντιμετώπιση της αφθώδους στοματίτιδας είναι η χρήση Laser στον οδοντίατρο που με τις επαναλαμβανόμενες εφαρμογές δίνει συχνά οριστική λύση στην αφθώδη στοματίτιδα.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι εάν υπάρχουν στο στόμα επίμονες ή ασυνήθιστα μεγάλες πληγές ή εάν συνοδεύονται από άλλα σχετικά συμπτώματα, όπως πυρετό ή πρησμένους λεμφαδένες, θα πρέπει να επισκεφθούμε έναν οδοντίατρο για σωστή αξιολόγηση. Αυτά μπορεί να είναι σημάδια μιας υποκείμενης ιατρικής κατάστασης που απαιτεί ειδική θεραπεία.

Συμπερασματικά, οι πληγές στα ούλα και τη γλώσσα μπορεί να προκληθούν από διάφορους παράγοντες, όπως τραύμα, στρες, ευαισθησίες στα τρόφιμα, διατροφικές ελλείψεις, ορμονικές αλλαγές και υποκείμενες ιατρικές παθήσεις. Ενώ οι περισσότερες άφθες μπορούν να αντιμετωπιστούν στο σπίτι με θεραπείες χωρίς ιατρική συνταγή, διατροφικές αλλαγές και τεχνικές μείωσης του στρες, είναι σημαντικό να αναζητήσουμε επαγγελματική ιατρική συμβουλή, εάν αντιμετωπίζουμε σοβαρές ή επίμονες άφθες. Με τη σωστή φροντίδα και διαχείριση, μπορούμε να έχουμε ανακούφιση και μείωση των συμπτωμάτων.