Άσπρη γλώσσα: Αιτίες και Αντιμετώπιση

Η άσπρη γλώσσα είναι μια κατάσταση που εκδηλώνεται είτε σαν μια λευκή ομοιόμορφη επικάλυψη στην μεγαλύτερη επιφάνεια της γλώσσας,  είτε σαν εντοπισμένες λευκές περιοχές σε ορισμένα μόνο σημεία. Αυτή η κατάσταση μπορεί να εμφανίζεται σε πολλούς ανθρώπους και να σηματοδοτεί προβλήματα υγείας ή διατροφικά ζητήματα.

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν στην άσπρη γλώσσα. Η εικόνα ίσως είναι δυσάρεστη στον πάσχοντα, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις δεν προκύπτει κάτι ανησυχητικό!
Η λευκή γλώσσα συνήθως σχετίζεται με την υγιεινή του στόματος και η γλώσσα ασπρίζει όταν οι θηλές της πρήζονται και φλεγμαίνουν.

Βακτήρια, μύκητες, υπολείμματα τροφών και νεκρά κύτταρα, μπορούν όλα τους να παγιδευτούν στις διογκωμένες θηλές και να προκαλέσουν φλεγμονή!

Άλλες αιτίες μπορεί να είναι:

• Κακό βούρτσισμα και υγιεινή των δοντιών
• Ξηροστομία
• Αναπνοή από το στόμα
• Αφυδάτωση
• Η κατανάλωση πολλών μαλακών τροφών
• Ο ερεθισμός της είτε από κοφτερές άκρες των δοντιών είτε από τραύματα με οδοντιατρικά όργανα
• Πυρετός
• Κάπνισμα
• Αλκοόλ

Άλλες παθολογικές αιτίες του φαινομένου είναι:

• Μικροβιακή Πλάκα: Συνήθως η άσπρη γλώσσα δεν είναι τίποτε άλλο από μια υπερσυσσώρευση βακτηριακής πλάκας ή/και υπολειμμάτων τροφής πάνω στην επιφάνεια της γλώσσας, λόγω ελλιπούς στοματικής υγιεινής.

  Η επιφάνεια της γλώσσας δεν είναι λεία, αλλά αποτελείται από χιλιάδες μικρές προεκβολές του βλεννογόνου (θηλές), που ευνοούν την παγίδευση μικροβίων της πλάκας και τροφών.

  Παράλληλα η παρουσία της μικροβιακής πλάκας, προκαλεί ερεθισμό του βλεννογόνου και διόγκωση των θηλών, αλλοιώνοντας το φυσιολογικό χρώμα της γλώσσας και δίνοντας την εικόνα της λευκής γλώσσας.

  Η άσπρη γλώσσα αυτής της αιτιολογίας, δεν εμπνέει ιδιαίτερη ανησυχία (αν και βέβαια αποτελεί ένδειξη ελλιπούς στοματικής υγιεινής) και αντιμετωπίζεται με βελτίωση στης στοματικής υγιεινής.

  Συνιστάται επίσης όταν βουρτσίζουμε τα δόντια να μην παραλείπεται και το βούρτσισμα της γλώσσας είτε με την οδοντόβουρτσα μας, είτε με την χρήση ειδικού ξέστρου για την γλώσσα.

 

 

• Ομαλός λειχήνας: Ο ομαλός λειχήνας της γλώσσας είναι μια χρόνια φλεγμονώδης κατάσταση και θεωρείται αυτοάνοση πάθηση.

  Εκδηλώνεται σε διάφορα σημεία του βλεννογόνου του στόματος είτε με λείες λευκές πλάκες, είτε με διχτυωτή μορφή (όπως οι λειχήνες), ενώ μερικές φορές υπάρχουν και κόκκινα, ερεθισμένα και ελκώδη σημεία.

  Όταν εκδηλώνεται στη γλώσσα, η κλινική εικόνα είναι άσπρη γλώσσα και πιθανόν κόκκινα στίγματα ή κηλίδες.

 

• Γεωγραφική Γλώσσα: Σε ορισμένες περιπτώσεις η άσπρη γλώσσα οφείλεται σε μια πάθηση γνωστή σαν «γεωγραφική γλώσσα».

  Χαρακτηρίζεται από «νησίδες» με ακαθόριστα σχήματα πάνω στην γλώσσα, κόκκινου χρώματος με λευκό περίγραμμα.

  Η αιτιολογία της είναι άγνωστη, αλλά πιθανόν να σχετίζεται με γενετικά ή ψυχοσωματικά αίτια.

  Δεν παρουσιάζει κίνδυνο για την υγεία και τα συμπτώματα συνήθως υποχωρούν μόνα τους.

 

• Μυκητιασική Στοματίτιδα: Η μυκητιασική στοματίτιδα, δηλαδή η ανάπτυξη μυκήτων (συνήθως ζυμομυκήτων όπως ο Candida Albicans) στο στόμα, αποτελεί την πιο συχνή αιτία εμφάνισης λευκής γλώσσας και συχνά εκδηλώνεται σαν άσπρη γλώσσα με κόκκινα στίγματα.

  Χαρακτηρίζεται από ελαφρά ανυψωμένες λευκές ή λευκοκίτρινες μαλακές πλάκες που αποκολλώνται εύκολα.

  Εμφανίζονται πρώτα στη γλώσσα και μετά απλώνονται στο υπόλοιπο στόμα (ούλα, εσωτερικό παρειών, ουρανίσκο, λαιμό).

  Αν ξύσουμε κάποιο σημείο και αφαιρέσουμε το λευκό στρώμα, αποκαλύπτεται μια κόκκινη φλεγμονώδης επιφάνεια, που μπορεί να αρχίσει να αιμορραγεί ελαφρά.

  Μπορεί να οφείλεται σε παθήσεις που αποδυναμώνουν το ανοσοποιητικό σύστημα, σε κακή εφαρμογή τεχνητών οδοντοστοιχιών, παρατεταμένη λήψη αντιβιοτικών, κακή στοματική υγιεινή, ξηροστομία, άγχος κ.α.

  Το γιαούρτι θεωρείται η πιο αποτελεσματική φυσική θεραπεία για τις μυκητιάσεις του στόματος, καθώς βοηθά να επανέλθει η χημική και μικροβιακή ισορροπία στο στόμα.

 

• Τριχωτή Λευκοπλακία: Η τριχωτή λευκοπλακία εκδηλώνεται με λευκές πλάκες πάνω στην γλώσσα, στενά προσκολλημένες στο βλεννογόνο που δεν αποκολλώνται με το τρίψιμο, και οι οποίες αναπτύσσονται στα πλάγια τμήματα της γλώσσας, παράλληλα μεταξύ τους και με κάθετες πτυχώσεις ως προς τον επιμήκη άξονα της.

  Χαρακτηρίζεται από υπερκερατίνωση του επιθηλίου με διόγκωση των τριχοειδών προεκβολών (για αυτό και ονομάζεται τριχωτή λευκοπλακία), δίνοντας την κλινική εικόνα της άσπρης γλώσσας.

  Σε αντίθεση με την απλή λευκοπλακία στόματος, στην τριχωτή λευκοπλακία δεν υπάρχει κίνδυνος εξέλιξής της σε καρκίνο.

  Είναι όμως συχνά η πρώτη ένδειξη για προσβολή από τον ιό HIV / AIDS. Συνήθως η αντιμετώπιση της γίνεται με αντιϊικά φάρμακα όπως η ακυκλοβίρη (Zovirax).

• Σύφιλη: Αυτό το σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, μπορεί να προκαλέσει στοματικές πληγές, οι οποίες σε περίπτωση που η σύφιλη δεν αντιμετωπιστεί μπορεί να μετατραπούν σε λευκές νησίδες που αποτελούν την κλινική εικόνα της συφιλικής γλωσσίτιδας.

Λευκοπλακία: Σπανιότερα, η άσπρη γλώσσα οφείλεται σε λευκοπλακία, μια πάθηση που εκδηλώνεται με λευκές κηλίδες ή πλάκες στο βλεννογόνο του στόματος, στα ούλα, στις εσωτερικές πλευρές των παρειών και μερικές φορές κάτω από τη γλώσσα.

Αυτές οι λευκές πλάκες είναι στερεά προσκολλημένες στο βλεννογόνο. Δεν απομακρύνονται αν τις ξύσουμε, όπως συμβαίνει όταν πρόκειται για μυκητιασική στοματίτιδα, διευκολύνοντας έτσι το να διακρίνουμε τις δύο παθήσεις.

Η λευκοπλακία πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν πιθανή προκαρκινική βλάβη, καθώς περίπου στο 5% των περιπτώσεων εξελίσσεται σε καρκίνο του στόματος.

Συνήθως το μόνο που απαιτείται για να εξαφανίσουμε τα συμπτώματα της λευκοπλακίας είναι να εντοπίσουμε και να αντιμετωπίσουμε την πηγή του ερεθισμού που την προκάλεσε
Θεραπευτικές επιλογές
Μια λευκή γλώσσα μπορεί να μην χρειάζεται αντιμετώπιση και θεραπεία. Σαν σύμπτωμα συχνά ξεκαθαρίζει από μόνο του.

Ενδεχομένως αυτός που έχει το σύμπτωμα, να μπορεί να αφαιρέσει τη λευκή επικάλυψη από τη γλώσσα του, βουρτσίζοντας την απαλά με μια μαλακή οδοντόβουρτσα.

Ή να τρέξει απαλά μια ξύστρα γλώσσας στη γλώσσα του.

Η κατανάλωση άφθονου νερού μπορεί επίσης να βοηθήσει στην απομάκρυνση βακτηρίων και ξένων σωμάτων από το στόμα.

Πότε απαιτείται η επίσκεψη στο γιατρό;

Εάν η λευκή γλώσσα είναι το μοναδικό σύμπτωμα του πάσχοντος, δε χρειάζεται επίσκεψη στο γιατρό. Σε περίπτωση όμως που επιμένει για πάνω από δύο βδομάδες, ενδέχεται να χρειάζεται ιατρική φροντίδα.

Εφόσον συνυπάρχουν τα παρακάτω συμπτώματα, καλό είναι ένας ειδικός να επιληφθεί άμεσα της κατάστασης:

• Επώδυνη γλώσσα με αίσθημα καύσου (κάψιμο)
• Ανοιχτές πληγές στη στοματική κοιλότητα
• Δυσκολία στη μάσηση, στην κατάποση ή στην ομιλία
• Συνοδά συμπτώματα όπως πυρετός, απώλεια σωματικού βάρους ή δερματικό εξάνθημα

Πώς να αποτρέψουμε τη λευκή γλώσσα;

Δεν είναι πάντοτε εύκολο να προλάβουμε μία λευκή γλώσσα.

Το κλειδί σε αυτήν την περίπτωση είναι η καλή στοματική υγιεινή. Δηλαδή:

 

• Χρήση μαλακής οδοντόβουρτσας
• Χρήση φαρμακευτικής οδοντόπαστας
• Δύο και παραπάνω βουρτσίσματα την ημέρα
• Χρήση στοματικού φθοριούχου διαλύματος
• Χρήση οδοντικού νήματος

 

Επίσης απαραίτητη είναι η  επίσκεψη στον οδοντίατρο δύο φορές το χρόνο για έλεγχο και καθαρισμό, η αποφυγή καπνού και αλκοόλ και η διατροφή πλούσια σε φρέσκα φρούτα και λαχανικά.