Εποχιακή Τριχόπτωση την Άνοιξη & το Φθινόπωρο: Πού Οφείλεται;

Η εποχική τριχόπτωση αναφέρεται στη σημαντική αύξηση του ημερήσιου αριθμού των τριχών που πέφτουν τόσο την άνοιξη (Απρίλιος/Μάιος), όσο  και το φθινόπωρο (Σεπτέμβριος/Νοέμβριος).  Κατά γενική ομολογία αποτελεί ένα αρκετά συχνό φαινόμενο που αφορά όλους, άνδρες και γυναίκες. Σε σχέση με τις δύο εποχές που αναφέρθηκαν, θα λέγαμε πως η τριχόπτωση εντείνεται ιδιαίτερα την εποχή του φθινοπώρου που  είναι στην πραγματικότητα η εποχή κατά την οποία παρατηρούνται οι αλλαγές στις κλιματικές  συνθήκες  και είναι λογικό να προσαρμόζεται ανάλογα και ο ανθρώπινος οργανισμός.

Γιατί εμφανίζεται η εποχική τριχόπτωση;  

  Αυτό το σύνηθες φαινόμενο συμβαίνει για λόγους που δεν είναι ακόμη απολύτως σαφείς. Οι πιο πιθανοί παράγοντες είναι οι ακόλουθοι:

• Διακύμανση και σταδιακή αλλαγή στη σχέση μεταξύ ωρών φωτός και ωρών σκότους: ορισμένες μελέτες  έχουν αναδείξει πως ότι αυτή η αλλαγή επηρεάζει τον μεταβολισμό στον ανθρώπινο οργανισμό και κατ΄επέκταση την ορμονική ισορροπία που με την σειρά της  οδηγεί στην  τριχόπτωση.
• Ψυχοκοινωνικοί λόγοι: η επιστροφή στην καθημερινότητα μετά τις διακοπές, στην «ανθυγιεινή» ζωή της πόλης, με το επακόλουθο άγχος, τον φρενήρη ρυθμό, αλλά και την ατμοσφαιρική ρύπανση, οδηγούν σε ορμονικές διαταραχές που συντελούν στην αύξηση της τριχόπτωσης.
• Η επίδραση του κλίματος το καλοκαίρι και τον χειμώνα: πρόσφατες επιστημονικές μελέτες αναφέρουν ενδεικτικά ότι η αιτία της εποχικής τριχόπτωσης εντοπίζεται στους προηγούμενους μήνες. Η έντονη  έκθεση στον ήλιο τους καλοκαιρινούς μήνες δημιουργεί προοδευτική ζημιά στον βολβό της τρίχας και όλο αυτό το φαινόμενο εκδηλώνεται με έντονη τριχόπτωση περίπου τρεις μήνες αργότερα, δηλαδή το Σεπτέμβριο. Οι υπεριώδεις ακτίνες (UV), εκτός από το ότι επηρεάζουν την υγεία του δέρματός μας, δρουν και στο τριχωτό  κάνοντας τα μαλλιά μας εύθραυστα και αδύναμα. Πιο αναλυτικά, η θερμότητα και η υγρασία διευκολύνουν τον πολλαπλασιασμό παθογόνων παραγόντων  στο τριχωτό της κεφαλής  που μπορεί να προκαλέσουν μικρολοιμώξεις και να διευκολύνουν την εμφάνιση δερματικών παθήσεων.
• Επίσης το αλάτι και το χλώριο δύο στοιχεία που υπάρχουν στη θάλασσα και στην πισίνα, αντίστοιχα, έχουν την ιδιαιτερότητα να κάνουν τα μαλλιά στεγνά και να οδηγούν σε συχνό λούσιμο που μπορεί να προκαλέσει αλλοιώσεις στο τριχωτό της κεφαλής και να προκαλέσει απώλεια μαλλιών.
• Τέλος, το καλοκαίρι ο οργανισμός μας χρειάζεται πολλά περισσότερα υγρά. Η κακή ενυδάτωση του σώματός μας μπορεί να επηρεάσει και την υγεία των μαλλιών μας.

Αντίστοιχα στην περίπτωση της άνοιξης, η χαμηλή θερμοκρασία κατά τους χειμερινούς μήνες προκαλεί αγγειοσυστολή στο τριχωτό της κεφαλής με σταδιακή και προοδευτική φθορά στον βολβό της τρίχας,  που οδηγεί στην απώλεια μαλλιών σε δεύτερο χρόνο.

Συνεπώς η εποχική εμφάνιση της τριχόπτωσης πρέπει να θεωρείται, τουλάχιστον εν μέρει, ένα  φαινόμενο φυσικής «αντικατάστασης». Τα μαλλιά, στην πραγματικότητα, έχουν τον δικό τους κύκλο αναγέννησης που διαρκεί  από δύο έως έξι χρόνια και ανανεώνουν τον εαυτό τους περίπου είκοσι φορές κατά τη διάρκεια της ζωής μας . Αυτό σημαίνει ότι κάθε τρίχα πέφτει και μεγαλώνει ξανά είκοσι φορές πριν τελικά πεθάνει λόγω  ατροφίας του θύλακα της τρίχας. Η άνοιξη και το φθινόπωρο δεν κάνουν τίποτα άλλο λοιπόν από το να επιταχύνουν τον κύκλο ζωής των μαλλιών και την ακόλουθη ανανέωσή τους. Πρακτικά, οι θύλακες ήδη εργάζονται για την παραγωγή νέων τριχών.

  Η κατάσταση της εποχικής τριχόπτωσης είναι συνήθως φυσιολογική σε έναν βαθμό και επομένως διαρκεί γενικά μερικές εβδομάδες. Ωστόσο, εάν  ότι η αναλογία των μαλλιών στη φάση ανάπτυξης (αναγενής) είναι χαμηλότερη από αυτή της τριχόπτωσης (τελογενής), και επιπλέον η τριχόπτωση δεν υποχωρεί μέσα σε λίγες εβδομάδες, τότε είναι αναγκαία η στοχευμένη θεραπευτική παρέμβαση. Είναι σημαντικό λοιπόν να ξεχωρίσουμε την εποχική από την παθολογική τριχόπτωση. Αξίζει να σημειωθεί πως  το φθινόπωρο, ακόμη και σε άτομα με πυκνά μαλλιά, η απώλεια μπορεί να ξεπεράσει τον αριθμό των εκατό τριχών.

Πώς μπορούμε να δράσουμε ενάντια στη στοχευμένη τριχόπτωση;

  Είναι απαραίτητες λοιπόν οι στοχευμένες παρεμβάσεις, όπως π.χ. η εφαρμογή  προϊόντων μαλλιών κατάλληλων για το δέρμα και η τήρηση μιας υγιεινής και ισορροπημένης διατροφής με τη λήψη συμπλεγμάτων βιταμινών. Η Βιταμίνη Α δυναμώνει τα μαλλιά και τα νύχια, ενώ η C ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και διεγείρει την αναγέννηση των κυττάρων, ενώ η  Βιταμίνη Ε με την σειρά της εξουδετερώνει τη δράση των ελεύθερων ριζών, που προκαλούν ατροφία των τριχοθυλακίων.

Σε κάθε περίπτωση λοιπόν μπορεί να περιορισθεί αυτή η εποχική τριχόπτωση με τις κατάλληλες κινήσεις και συνήθειες και μέσα από την κατανόηση  του θέματος που απορρέει από τη γνώση που αντλούμε από τον δερματολόγο μας και άλλες αξιόπιστες πηγές ενημέρωσης.

Αλέξιος Ζάρρας , Δερματολόγος Αφροδισιολόγος , Επιστημονικός Συνεργάτης Νοσοκομείο Ανδρέας Συγγρός , Α΄ Πανεπιστημιακή Δερματολογική Κλινική, ΕΚΠΑ

Βιβλιογραφία

Δερματολογία – Αφροδισιολογία / Χριστίνα Αντωνίου – Ανδρέας Κατσάμπας

Intrenational Journal of Trichology