Ομοιοπαθητική και άγχος: Πώς συνδέονται;

Η Ομοιοπαθητική, ως μία κατεξοχήν ολιστική προσέγγιση της ιατρικής, καθιστά τον ομοιοπαθητικό ιατρό  ιδιαίτερα αποτελεσματικό σε περιστατικά διαχείρισης του άγχους, των σωματικών του εκδηλώσεων, καθώς και όλων των διαταραχών που αυτό προκαλεί. Βλέπει τον ανθρώπινο οργανισμό, ως ενιαίο σύνολο, και όχι μόνο ως επί μέρους σύστημα που νοσεί – διερευνά δηλαδή το όλον.

Το άγχος είναι μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού σε καθημερινά στρεσογόνα γεγονότα. Τα προβλήματα όμως που σχετίζονται με αυτό είναι πολύ συχνά. Ένας σημαντικός αριθμός ανθρώπων απευθύνεται κάποια στιγμή της ζωής του σε γιατρό, αναζητώντας λύσεις στα προβλήματα που προκύπτουν από  άγχος, ένταση ή ανησυχία.

Δεν είναι απαραίτητο ότι το στρες πάντα έχει αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία. Σε αρκετές περιπτώσεις, μάλιστα,  μπορεί να είναι και ωφέλιμο. Για παράδειγμα η εκδήλωση ενός ελάχιστου άγχους, κατά την εκτέλεση μιας εργασίας, αυξάνει την αποτελεσματικότητα και την παραγωγικότητα του ανθρώπου.

Όταν, όμως, είναι ανεξέλεγκτο, η εκδήλωσή του συνδέεται με δυσάρεστες σωματικές ή ψυχικές αντιδράσεις. Γεγονότα της καθημερινότητας, όπως ένας θάνατος, διαζύγιο, ασθένεια, απώλεια εργασίας ή οικονομικά προβλήματα, μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα άγχους. Μια τέτοια πληροφορία είναι πολύ χρήσιμο για τον Ομοιοπαθητικό γιατρό και θα παίξει σημαντικό ρόλο στην επιλογή της εξατομικευμένης αγωγής που θα συστήσει. Το παρατεταμένο άγχος έχει ως αποτέλεσμα να διαταράσσεται η λειτουργικότητα του ατόμου στην καθημερινή ζωή, με συνέπεια το άτομο να αδυνατεί να ελέγξει ή να διαχειριστεί τις καθημερινές του δραστηριότητες. Τα άτομα αυτά εμφανίζουν μία τάση απαισιοδοξίας σε όλους τους τομείς της ζωής τους, όσον αφορά την υγεία τους, την επαγγελματική τους ανέλιξη, τις κοινωνικές και διαπροσωπικές τους σχέσεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τον όρο «παθολογικό άγχος».

Οι πιο γνωστές διαταραχές οι οποίες αποτελούν εκδήλωση του παθολογικού άγχους, είναι η Γενικευμένη Αγχώδης Διαταραχή, η Διαταραχή Πανικού, Φοβίες και εμμονές.

Πολλές φορές, το άγχος  συνοδεύεται  από σωματικά συμπτώματα (ταχυκαρδία, καρδιακή αρρυθμία, γαστρεντερικά προβλήματα, αϋπνία, ημικρανίες, ινομυαλγία, εξασθένηση ανοσοποιητικού συστήματος, κ.α.).

Οι σωματικές εκδηλώσεις του άγχους είναι αυτές που μας οδηγούν στον γιατρό. Η αίσθηση ότι βρισκόμαστε σε κίνδυνο, όσον αφορά τη σωματική μας υγεία, προκαλεί περισσότερο άγχος και αυτό με τη σειρά του φέρνει περισσότερα σωματικά συμπτώματα. Εισερχόμαστε δηλαδή σε έναν φαύλο κύκλο, ο οποίος με τη σειρά του επιδεινώνει την κατάσταση. Αυτό το παρατεταμένο άγχος, με τον φαύλο κύκλο που δημιουργεί και τις δυσάρεστες συνέπειές του, τόσο στη σωματική όσο και στην ψυχική μας υγεία, διαταράσσει την καθημερινότητά μας και είναι υψίστης σημασίας να το αντιμετωπίσουμε και να το ελέγξουμε.

Γιατί; Γιατί το άγχος προκαλεί αρνητικές διεργασίες στον οργανισμό, όπως απελευθέρωση της κορτιζόνης από τα επινεφρίδια, αύξηση των επιπέδων της θυρεοειδικής ορμόνης στο αίμα, απελευθέρωση ενδορφίνης από τον υποθάλαμο, ελάττωση των σεξουαλικών ορμονών, της τεστοστερόνης στους άνδρες και της προγεστερόνης στις γυναίκες, απελευθέρωση της γλυκόζης στο αίμα με ταυτόχρονη αύξηση των επιπέδων ινσουλίνης για τον μεταβολισμό και άλλες. Επηρεάζει επίσης, μέσω των ορμονών, το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού, με συνέπεια να είμαστε πιο ευάλωτοι σε ιώσεις, κόπωση και μολύνσεις.

Έτσι, συμβάλλει στη δημιουργία και στην εξέλιξη πολλών ασθενειών, όπως: Παχυσαρκία, Καρδιακές παθήσεις, Καρκίνος, Κατάθλιψη, Ανορεξία, Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή, Έλκος, Διαβήτης, Υπερθυρεοειδισμός και άλλες.

Η Ομοιοπαθητική  συμβάλλει στην αποτελεσματική αντιμετώπιση των εκδηλώσεων του άγχους, στοχεύοντας στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος, στη ρύθμιση του νευρο-ενδοκρινοάξονα  και την κινητοποίηση αυτοθεραπευτικών μηχανισμών του οργανισμού. Δεν στοχεύει στην καταστολή των συμπτωμάτων του άγχους, αλλά στην ίαση του ασθενούς.

Πρέπει να παραδεχθούμε ότι δεν είναι εφικτό να εξαλείψουμε πλήρως το άγχος και να απαλλαγούμε ολοκληρωτικά από τις συνέπειές του, αλλά το ζήτημα είναι να μπορούμε να το διαχειριστούμε, ώστε να είμαστε λειτουργικοί.

Σε αυτήν την κατεύθυνση, έχουν χρησιμοποιηθεί μέθοδοι όπως η σωματική άσκηση, καθώς και μια σειρά τεχνικών χαλάρωσης, για παράδειγμα η γιόγκα. Η αξιοποίηση στρατηγικών διαχείρισης άγχους, όπως είναι για παράδειγμα η βελτίωση δεξιοτήτων διαχείρισης χρόνου ή η περαιτέρω ανάπτυξη των ικανοτήτων οργάνωσης της καθημερινότητας, παρατηρήθηκε ότι είναι ευεργετικές.

Πολλές φορές όμως αυτά τα μέτρα δεν επαρκούν και έτσι το άτομο καταφεύγει σε ειδικούς, αναζητώντας εξειδικευμένες επιστημονικές προσεγγίσεις, όπως είναι η ψυχοθεραπεία και, σε κάποιες περιπτώσεις, η φαρμακευτική αγωγή, με τη χρήση αγχολυτικών και αντικαταθλιπτικών φαρμάκων.

Ο Ομοιοπαθητικός ιατρός διαφοροποιείται ως προς την προσέγγιση του ασθενούς, αφού τον αντιμετωπίζει, αφενός μεν ως «όλον», αφετέρου δε, ως μοναδικό.

Έτσι, αντιλαμβάνεται ότι ό κάθε ασθενής είναι μοναδικός και ως προς τα συμπτώματα και ως προς τις εκφράσεις του άγχους.

Σε κάποιον θα εκφραστεί μέσω ψυχολογικών συμπτωμάτων, σε κάποιον άλλον  μέσω σωματικών εκδηλώσεων και σε κάποιους με συνδυασμό και των δύο.

Ο ομοιοπαθητικός ιατρός θα ζητήσει να λάβει από τον ασθενή, εκτός από  ένα λεπτομερές ιστορικό των συμπτωμάτων του και ένα πλήρες ατομικό ιατρικό ιστορικό που αφορά όχι μόνο όλα τα συστήματα (πεπτικό, αναπνευστικό κ.ο.κ.), αλλά και το σύνολο των συνηθειών του οργανισμού, για παράδειγμα  δίψα, διατροφικές συνήθειες, ύπνο και άλλα. Πιο συγκεκριμένα, θα ρωτήσει πότε ξεκίνησε το άγχος, κάτω από ποιες συνθήκες, πώς βιώνει ο ασθενής τα συμπτώματα άγχους σε ψυχικό, αλλά και σε σωματικό επίπεδο.

Με όλα τα παραπάνω και μαζί με στοιχεία του συνολικού ψυχο-διανοητικού του προφίλ, θα διαμορφώσει την ιδιαίτερη «εικόνα» του κάθε ασθενούς, αναζητώντας το «μοναδικό εξατομικευμένο» κατάλληλο ομοιοπαθητικό φάρμακο. Ανάλογα με την ιδιαίτερη συμπτωματολογία του κάθε ασθενούς, η θεραπεία εξατομικεύεται και μάλιστα στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό.

Θα λέγαμε ότι, μέσω της Ομοιοπαθητικής,  μιας ολιστικής ιατρικής μεθόδου, προσφέρεται η δυνατότητα αντιμετώπισης του άγχους με μία θεραπεία εξατομικευμένη, φυσική, χωρίς παρενέργειες.